Birleşmiş Milletler (BM) İnsan Hakları Yüksek Komiseri Volker Türk, Myanmar’da askeri yönetim tarafından Şubat 2021’den bu yana 659’u kadın ve 490’ı çocuk olmak üzere 4 bin 603’ün üzerinde sivilin öldürüldüğünü bildirdi.
Türk, BM İnsan Hakları Konseyi’nin 55. Oturumu kapsamında Myanmar ile ilgili düzenlenen interaktif diyalog toplantısında değerlendirmelerde bulundu.
Myanmar’daki insan haklarıyla ilgili durumun küresel siyasetin ilgi odağından uzaklaşarak bitmeyen bir kabusa dönüştüğünü söyleyen Türk, silahlı çatışmaların artarak ülkenin her köşesine yayıldığını belirtti.
Türk, “Üç yıldır devam eden askeri yönetim, Myanmar’daki insanlara dayanılmaz düzeyde acı ve zulüm yaşattı, yaşatmaya da devam ediyor.” dedi.
Askeri yönetimin baskı yapmak, korkutmak ve yok etmek için tasarladığı askeri operasyonları 3 yıldır sürdürdüğünü anlatan Türk, halkın sivil liderleri özgürce seçmesine izin verilmediğinin ve muhalefete yönelik her türlü baskının yapıldığının altını çizdi.
Türk, “Güvenilir kaynaklar, Şubat 2021’den bu yana 659’u kadın ve 490’ı çocuk olmak üzere 4 bin 603’ün üzerinde sivilin ordu tarafından öldürüldüğünü doğruladı. Gerçek sayı kesinlikle çok daha yüksek.” diye konuştu.
Ordunun kasaba ve şehirlere yönelik hava saldırılarını artırdığını ve bu durumun bugün yaşanan sivil ölümlerinin çoğunluğuna neden olduğunu vurgulayan Türk, sadece Ocak 2024’te 232 sivil ölümünden 145’inin bu hava saldırıları nedeniyle yaşandığına işaret etti.
Türk, Myanmar genelinde temel insan hakları ve hukukun üstünlüğüne yönelik geniş kapsamlı ihlallerin sürdüğüne de dikkati çekerek, “İnsanlar her an herhangi bir nedenle tutuklanabileceklerinden korkuyor. 3 bin 909’u kadın olmak üzere 20 binde fazla ordu muhalifi hala gözaltında tutuluyor.” ifadelerini kullandı.
Sivil bölgelerdeki veya çevresindeki operasyonların derhal durdurulması, tüm sivillerin korunmasının yanı sıra ordunun tüm siyasi mahkumları serbest bırakması ve uluslararası insan hakları hukukuna tam uyum sağlaması yönündeki çağrılarını yineleyen Türk, uluslararası toplumdan Myanmar’daki duruma odaklanmasını istedi.
Myanmar’daki askeri darbe
Myanmar’da 2020’deki genel seçimlerde hile yapıldığı iddialarının ortaya atılması ve ülkede siyasi gerilim yaşanmasının ardından ordu, 1 Şubat 2021’de yönetime el koymuştu.
Ordu, ülkenin fiili lideri ve Dışişleri Bakanı Aung San Suu Çii başta olmak üzere pek çok yetkili ve iktidar partisi yöneticisini gözaltına almış ve olağanüstü hal ilan etmişti.
Ordu yönetimine karşı demokrasi taraftarları, ülkede gösteriler düzenlemeye başlamış, ordunun göstericiler üzerine ateş açması sonucu onlarca kişi tutuklanmış, yaralanmış veya hayatını kaybetmişti.
